Muzeum Fonografii w Niepołomicach
Muzeum Fonografii w Niepołomicach zostało otwarte w 2011 roku. To jedyne takie muzeum w Polsce – ponad 150 eksponatów prezentuje historię zapisu […]
Muzeum Wincentego Witosa w Wierzchosławicach
Wincenty Witos (1874–1945), urodzony w Wierzchosławicach pod Tarnowem, równolegle z rozwojem swej kariery politycznej układał swoje sprawy osobiste w rodzinnej wsi. W 1899 […]
Kamienica Bujwidów w Krakowie
Idea stworzenia muzeum prac i pamiątek w rodzinnej kamienicy Bujwidów przy ul. Lubicz 34 w Krakowie zrodziła się tuż po śmierci profesora Odona […]
Dom rodzinny Wincentego Witosa w Wierzchosławicach
W przysiółku Dwudniaki, na obrzeżach wsi Wierzchosławice, w krytym strzechą domu w 1874 roku urodził się Wincenty Witos – charyzmatyczny przywódca ruchu […]
Muzeum Narodowe w Krakowie – Gmach Główny
Gmach Główny Muzeum Narodowego w Krakowie, zwany też Nowym Gmachem, swój architektoniczny kształt zawdzięcza projektowi opracowanemu w latach trzydziestych XX […]
Muzeum Pienińskie im. Józefa Szalaya w Szachtowej
Znana ze swych uzdrowiskowych walorów, leżąca u stóp Pienin Szczawnica zawdzięcza częściowo swoją sławę węgierskiemu rodowi Szalayów. Kiedy w 1828 roku […]
Zabudowa Bochni
Bochnia wyrosła na soli. Geologiczne ukształtowanie terenu, na którym powstała niewielka początkowo osada, sprawiło, że przemysł solny stał się siłą napędową miasta. […]
Dwór Feillów w Woli Zręczyckiej
W Woli Zręczyckiej – przysiółku Zręczyc koło Gdowa – znajduje się zabytkowy dwór należący w przeszłości do rodziny Feillów. Najstarszy przodek, […]
Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha w Krakowie
Stojąc u stóp Wawelu z twarzą zwróconą ku Wiśle, trudno nie zauważyć miękko i faliście rysującego się na drugim brzegu rzeki budynku, nawiązującego formą […]
Centrum Szkła i Ceramiki w Krakowie
Położone na prawym brzegu Wisły Zabłocie już w średniowieczu odgrywało ważną rolę w życiu gospodarczym Krakowa. Działały tu kamieniołomy dostarczające wapień, cegielnie […]
Synagoga i Muzeum Żydowskie w Oświęcimiu
Pierwsi Żydzi pojawili się w Oświęcimiu w II połowie XVI wieku, tworząc gminę wyznaniową z synagogą i cmentarzem. Ich stabilną sytuację prawną i ekonomiczną […]
Muzeum im. Przypkowskich w Jędrzejowie
W niezwykle bogatą historię Jędrzejowa, który swoje powstanie zawdzięcza zapewne ufundowaniu tu w 1140 roku najstarszego opactwa cysterskiego na ziemiach polskich przez braci Gryfitów, […]
Dawne Obserwatorium Astronomiczne w Collegium Śniadeckiego i Ogród Botaniczny w Krakowie
Dzieje budynku dawnego Obserwatorium Astronomicznego, od 1963 roku Collegium Śniadeckiego, od samego początku były związane z otaczającym go ogrodem. Pierwsze plany założenia […]
Collegium Maius w Krakowie
Początki Collegium Maius sięgają XIV wieku, kiedy Władysław Jagiełło przekazał Uniwersytetowi narożną kamienicę przy zbiegu dzisiejszych ulic Jagiellońskiej […]
Muzeum Regionalne PTTK w Gorlicach
Muzeum Regionalne PTTK im. Ignacego Łukasiewicza w Gorlicach, mieszczące się w dwóch połączonych ze sobą niewielkich kamienicach z XVIII wieku, gromadzi zbiory dotyczące […]
Ruiny zamku oraz skansen w Dobczycach
Dobczyce należą do najstarszych osad w dolinie rzeki Raby. Wyniki badań archeologicznych na wzgórzu zamkowym dowodzą istnienia osady ludzkiej z epoki brązu, […]
Willa Oksza w Zakopanem
W Zakopanem, przy ulicy Zamoyskiego znajduje się jedna z piękniejszych drewnianych willi. Budynek ten jest dziełem Stanisława Witkiewicza, twórcy stylu […]
Chałupa Gąsieniców Sobczaków w Zakopanem
Około 1830 r. Joachim Gąsienica Sobczak wzniósł w wiosce Zakopanem drewnianą chałupę o konstrukcji zrębowej, nakrytą gontowym dachem. Budynek następnie rozbudował […]
Zagroda Maziarska w Łosiu
W Łosiu mówi się, że „jak Łosie Łosiem, zawsze tu ludzie handlowali”. Do połowy XIX w. głównie mazią drzewną i dziegciem, które pozyskiwali, […]
Cerkiew greckokatolicka w Bartnem
Charakterystycznym elementem krajobrazu Beskidu Niskiego są łemkowskie drewniane cerkwie. W 1842 r. w Bartnem została wybudowana, na miejscu starszej, drewniana, obita i pokryta gontem […]
Pałac w Ryczowie
Ryczów leży w powiecie wadowickim, na południowy zachód od Krakowa, na ziemiach dawnego księstwa oświęcimsko-zatorskiego. Dzieje majątku dworskiego w Ryczowie układają się w kilka epok.
Muzeum im. Aleksandra Kłosińskiego w Kętach
Muzeum im. Aleksandra Kłosińskiego jest ulokowane w zabytkowej kamienicy przy kęckim Rynku. Trzon kolekcji pochodzi z prywatnych zbiorów Aleksandra Kłosińskiego, które po śmierci tego wielkiego miłośnika historii Kęt i społecznika, jego spadkobiercy podarowali miastu.
Muzeum Zamek w Oświęcimiu
Najstarsze ślady osadnictwa na położonym nad Sołą wzgórzu zamkowym pochodzą z XI w. Gród, będący siedzibą kasztelana, jest po raz pierwszy wzmiankowany w 1179 r. W 1241 r został spalony w czasie najazdu mongolskiego.
Kościół i klasztor oo. Cystersów w Szczyrzycu
Położony w górzystej kotlinie Beskidu Wyspowego zespół opactwa cysterskiego w Szczyrzycu jest jednym z najstarszych klasztorów w Polsce. Jego fundacji dokonał w 1234 r. wojewoda krakowski Teodor z Gryfitów.
Dom Józefa Mehoffera – Oddział Muzeum Narodowego w Krakowie
Dom przy ul. Krupniczej to muzeum powstałe w domu artysty, którego wnętrza urządzono w sposób jak najbardziej zbliżony do stanu z okresu, kiedy mieszkał tutaj Józef Mehoffer z rodziną.
Kościół i klasztor oraz szpital Zakonu Bonifratrów w Krakowie
Na krakowskim Kazimierzu, nieopodal Wisły znajdują się zabudowania kościoła, klasztoru oraz szpitala Bonifratrów. Klasztor i kościół należały wcześniej do Zakonu Trójcy Świętej.
Zabudowa miasteczka Lanckorona
Lanckorona jest położona w malowniczym, podbeskidzkim krajobrazie, nieopodal Kalwarii Zebrzydowskiej. Zabudowania miasteczka zajmują południowy stok Góry Zamkowej, zwanej również Lanckorońską. Już w XIII w. na tej górze istniała strażnica, później zaś zamek wzniesiony przez Kazimierza Wielkiego.
Muzeum Parafialne w Grybowie
Miasteczko Grybów jest położne w połowie drogi między Nowym Sączem a Bieczem, nad rzeką Białą. Lokował je w 1340 r. Kazimierz Wielki na terenie istniejących już tutaj wsi. Około połowy XIV w. powstała parafia grybowska wraz z kościołem pw. św. Katarzyny, ufundowanym przez Kazimierza Wielkiego.
Muzeum Pamiątek po Janie Matejce – „Koryznówka” w Nowym Wiśniczu
Wiśnicz, istniejący już w XIII w., zawdzięcza swój rozkwit rodzinie Lubomirskich. Wojewoda krakowski Stanisław Lubomirski uzyskał prawa miejskie dla Nowego Wiśnicza (1616) i ufundował ważne miejskie budowle: kościół, klasztor Karmelitów bosych oraz ratusz.
Dwór Ignacego Jana Paderewskiego w Kąśnej Dolnej
Kąśna Dolna leży kilka kilometrów na zachód od Ciężkowic, pośród pagórków Pogórza Ciężkowickiego. Jej historia sięga czasów Kazimierza Wielkiego, który powierzył Jakubowi Rożnowi założenie wsi na tym terenie.
Pałac biskupa Erazma Ciołka w Krakowie
W latach 1503-1505 biskup płocki Erazm Ciołek (1474-1522) zbudował w miejscu dwóch XIV-wiecznych kanonii okazały pałac. Biskup był sekretarzem Aleksandra Jagiellończyka, humanistą i dyplomatą.
Dworek Machnickich w Olkuszu
Na południe od Rynku, przy ulicy Szpitalnej znajduje się parterowy dworek Machnickich. W dworku oraz sąsiadujących z nim budynkach ochronki św. Marcina, szpitala oraz dawnego klasztoru znalazło swoje miejsce olkuskie Centrum Kultury.
Założenie klasztorne oo. Paulinów Na Skałce w Krakowie
Kościół na Skałce jest drugim – obok Wawelu – miejscem spoczynku słynnych Polaków. W podziemiach kościoła pochowani zostali m.in. Jan Długosz, Jacek Malczewski, Stanisław Wyspiański, Czesław Miłosz.
Dwór w Dołędze
W płaskim krajobrazie, w widłach Wisły i Dunajca, otoczony drzewami stoi skromny dwór o charakterystycznej, tradycyjnej formie siedziby szlacheckiej. Ma drewniane, bielone ściany i wysoki dach kryty gontem.
Muzeum Jana Kasprowicza na Harendzie w Zakopanem
Na początku XX w. Zakopane było bardzo modnym miejscem. Wśród bywających tu artystów, naukowców, lekarzy, a nawet działaczy politycznych był Jan Kasprowicz (1869-1926).
Muzeum Pszczelarstwa „Sądecki Bartnik” w Stróżach
Miejscowość Stróże jest położona w połowie drogi między Gorlicami a Nowym Sączem. W odległości ok. dwóch kilometrów od centrum Stróż w kierunku północnym, po prawej stronie drogi do Bobowej, znajduje się „Sądecki Bartnik”.
Dom Władysława Orkana w Porębie Wielkiej
Poręba Wielka położona jest u stóp Gorców, na wschód od Rabki. Wieś rozsławił Władysław Orkan, który urodził się i mieszkał tutaj przez większość swojego życia. Dom pisarza, a obecnie jego muzeum, znajduje się przy dróżce prowadzącej z Niedźwiedzia na Turbacz.
Muzeum Pienińskie im. Józefa Szalaya w Szczawnicy
Znana ze swych uzdrowiskowych walorów, leżąca u stóp Pienin Szczawnica zawdzięcza częściowo swoją sławę węgierskiemu rodowi Szalayów. Kiedy w 1828 r. miasteczko znalazło się w ich rękach, Józef Szalay, wykorzystując miejscowe źródła, urządził tutaj kurort w „szwajcarskim stylu”.
Zespół dworski w Łopusznej
Łopuszna, znana przede wszystkim z pięknego, drewnianego kościółka, leży nad Dunajcem, w niewielkiej odległości od Nowego Targu. Źródła historyczne podają, iż w 1575 r. wieś otrzymał od króla Stefana Batorego Walerian Poradowski za odwagę wykazaną na polu bitwy.
Dwór Emila Zegadłowicza w Gorzeniu Górnym
Wieś Gorzeń Górny leży na przedgórzu Beskidu Małego, kilka kilometrów na południe od Wadowic. Założona na prawie niemieckim po 1333 r., należała w 2. poł. XV w. do rodu Gorzeńskich. Później wieś kilkakrotnie dzielono i zmieniała ona właścicieli.
Dwór obronny w Szymbarku
Wzdłuż doliny rzeki Ropy malowniczo rozciągają się zabudowania wsi Szymbark. W XIV w. była ona tak znaczną i ludną osadą, że otrzymała prawa miejskie.
Zamek w Dębnie
Zamek w Dębnie niedaleko Brzeska jest jednym z nielicznych zabytków świeckiej architektury polskiej późnego średniowiecza, który zachował pierwotny, prawie nie zmieniony wygląd.
Zamek w Wiśniczu
Nad zabudowaniami Nowego Wiśnicza dominuje wzniesiony na rozległym wzgórzu zamek. Pierwotna, gotycka budowla powstała tutaj w XV w. dzięki Kmitom herbu Szreniawa, do których Wiśnicz należał już w XIV w.
Muzeum Etnograficzne w Tarnowie
Muzeum Etnograficzne zostało utworzone jako osobny oddział Muzeum Okręgowego w 1984 r., chociaż zbiór etnograficzny wyodrębniono z jego zasobów już w 1976 r.
Zamek w Pieskowej Skale
W północnej części Ojcowskiego Paru Narodowego, na wysokim cyplu skalnym nad doliną Prądnika góruje zamek w Pieskowej Skale. Wzniesiony przy starej drodze handlowej prowadzącej z Krakowa na Śląsk, jest warowną rezydencją renesansową.
Muzeum „Rydlówka” w Krakowie
Znajdujący się na terenie dawnej wsi Bronowice Małe (obecnie w granicach Krakowa) dom – zwany dzisiaj „Rydlówką” – zbudował w latach 1894-1895 dla swojej rodziny malarz Włodzimierz Tetmajer.
Dworek Włodzimierza Tetmajera w Krakowie
Bronowice Małe, obecnie dzielnica Krakowa leżąca w północno-zachodniej części miasta, to dawna podkrakowska wieś. Założona w XIII w., należała do uposażenia kościoła Mariackiego. W 1863 r. wybudowano tu dla franciszkanów dworek otoczony sadem.
Szałasy na Polanie Podkólna w Jurgowie
Jurgów jest położony na południowo-zachodnim krańcu polskiego Spisza, nad rzeką Białką i należy do gminy Bukowina Tatrzańska. Jak podaje tradycja, nazwa wsi założonej w 1546 r. przez pasterzy wołoskich wywodzi się od imienia sołtysa Jurko.
Zespół albertyński na Kalatówkach w Zakopanem
W Dolinie Bystrej, między Kuźnicami a Kalatówkami, mieści się kompleks klasztorno-muzealny prowadzony przez siostry albertynki. Wyżej, na zboczach Krokwi, znajduje się pustelnia braci albertynów.
Zamek w Niepołomicach
Niepołomicki zamek jest drugą, obok kościoła parafialnego, fundacją kazimierzowską w tym mieście. Wybudowany w połowie XIV w., był miejscem ważnych spotkań politycznych i dyplomatycznych; stąd wyruszali królowie na myśliwskie wyprawy do pobliskiej Puszczy Niepołomickiej.
Dwór (tzw. lamus) w Branicach (Kraków)
Branice to jedna ze starszych podkrakowskich miejscowości, leżąca na wschód od miasta. W dokumentach nazwę Branice wzmiankowano już w 1250 r., kiedy książę Bolesław Wstydliwy przyznał wojewodzie krakowskiemu, Klemensowi, prawo łowienia tutaj bobrów.
Muzeum Diecezjalne w Tarnowie
Tarnów przez stulecia był miastem prywatnym, jednak w 1787 r. książę Eustachy Sanguszko zrzekł się władzy nad miastem. Wówczas władze zaborcze uczyniły Tarnów ośrodkiem administracji.
Muzeum Drogownictwa w Szczucinie
Szczucin istniał jako wieś rycerska już na początku XIV w. Między XIV a XVI w. należał on do Pacanowskich herbu Jelita, później do Stradomskich (XVI-XVIII w.), a w XIX w. do Hussarzewskich i Lubomirskich.
Zamek w Suchej Beskidzkiej
Sucha Beskidzka jest położona w dolinie Skawy, pomiędzy grzbietami Beskidu Makowskiego, Małego i Żywieckiego. Lokowana na prawie niemieckim w 1405 r., otrzymała prawa miejskie w 1896 r.
Zabudowa miasta Stary Sącz
Najstarsze miasto Sądecczyzny jest położone na wzgórzu pomiędzy Dunajcem a Popradem, w miejscu skrzyżowania dawnej drogi węgierskiej i traktu Nowy Sącz – Nowy Targ.
Browar Goetz-Okocimskich w Brzesku
Przybyły ze Szwabii w 1845 r. piwowar Jan Ewangelista Goetz założył w Brzesku niewielki browar. Z czasem stał się on potężnym przedsiębiorstwem, a jego właściciel znanym przemysłowcem, właścicielem ziemskim i działaczem charytatywnym.
Muzeum Pożarnictwa w Alwerni
Otoczona dwoma Parkami Krajobrazowymi – Tenczyńskim i Rudniańskim – Alwernia jest położona w południowo-wschodniej części powiatu chrzanowskiego, w odległości trzydziestu kilometrów na zachód od Krakowa.