Chałupa Gąsieniców Sobczaków w Zakopanem

Około 1830 r. Joachim Gąsienica Sobczak wzniósł w wiosce Zakopanem drewnianą chałupę o konstrukcji zrębowej, nakrytą gontowym dachem. Budynek następnie rozbudował jego syn Jan, a w 1877 r. wnuk Joachima, Stanisław, odziedziczył część rodzinnego domu i przeniósł ją na sąsiednią działkę, gdzie pozostała aż do czasów nam współczesnych. Była to dzisiejsza biała izba, która pełniła rolę pomieszczenia reprezentacyjnego i była wykorzystywana do zamieszkania tylko w okresie letnim. W 1885 r. do przeniesionej izby została dobudowana druga, dziś zwana czarną, a następnie komora od północy, a od południa ganek. Izba czarna była głównym pomieszczeniem, w którym w przeszłości koncentrowało się życie góralskiej rodziny, stał w nim piec, pełniła rolę kuchni. Ulokowana obok komora służyła jako magazyn.

W 1975 r. chałupę zakupiło Muzeum Tatrzańskie, rok później budynek wpisano do rejestru zabytków.

W 2. poł. lat 70. chałupa została wyremontowana, a w jej wnętrzach prezentowano prace prawnuka Joachima – Stanisława Gąsienicy Sobczaka „Johyma” (uznanego rzeźbiarza i ceramika). W 1981 r. budynek został zaadaptowany na mieszkanie służbowe. Od 2001 r. mieściło się tu muzeum harcerstwa. Siedem lat później przeprowadzony został remont: zrekonstruowane zostało typowe wnętrze izby czarnej z czasów Witkiewicza (m.in. na podstawie jego rysunku). W rogu białej izby stanął piec – rekonstrukcja jednego z tych, które zaprojektował Witkiewicz do Chaty Dembowskich. W 2009 r. w Chałupie otwarto wystawę Styl Zakopiański – Inspiracje. Prezentuje ona najcenniejsze eksponaty z pierwszej kolekcji sztuki ludowej na Podhalu Marii i Bronisława Dembowskich. W zbiorach znalazły się obrazy na szkle, ceramika, łyżniki, rzeźba, strój, sprzęty pasterskie – o ozdobnej formie i bogatym zdobnictwie.

Szlak Architektury Drewnianej – Małopolska
Autor : oprac. tekstów Bartłomiej Cisowski et al.
Wydawnictwo : Wyd. 2. – Kraków : Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego. Departament Promocji i Turystyki. Zespół ds. Turystyki, – 333, [5] s. : il. ; 23 cm., ISBN 978-83-60538-61-6
Miejsce wydania : Kraków, 2010

Zakopane i okolice
Autor : Ewa Stadtmüller, Anna Chachulska ; [il. Andrzej Kłapyta, Kazimierz Wasilewski]
Wydawnictwo : Kraków : Księgarnia Wydawnictwo Skrzat Stanisław Porębski, 2008. – 173, [7] s. : il. (gł. kolor.) ; 22×25 cm + Sprawdź co zapamiętałeś – krzyżówki do spacerów : [12] s. ; 19×20 cm. , (Seria : Skrzat Poznaje Świat)
Miejsce wydania : Kraków, 2008

Styl zakopiański i zakopiańszczyzna
Autor : Barbara Tondos
Wydawnictwo : Wrocław : Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2009. – 223 s. : il., fot. (w tym kolor.), rys. ; 24 cm., Seria : (Nasze Pamiątki i Krajobrazy)
Miejsce wydania : Wrocław, 2009

Urbanistyka i architektura 1933 – 2008
Autor : Zbigniew Moździerz
Publikowany : Zakopane : 75 lat praw miejskich, konsult. meryt. Mieczysław Mantyka, Wiesław A.Wójcik. ; oprac. red. Ewa Matuszewska; Zakopane : Urząd Miasta, 2008, s. 57 – 96

Zakopane : przewodnik historyczny
Autor: Lidia Długołęcka – Pinkwart, Maciej Pinkwart
Wydawnictwo: PTTK „Kraj”, wyd. 2 popr., rozsz. i uzup., 319, [1] s., [1] k. mapa złoż. kolor. : faks., fot., portr. ; 21 cm
Miejsce wydania: Warszawa, 1994

Zakopane : przewodnik historyczny
Autor: Lidia Długołęcka, Maciej Pinkwart
Wydawnictwo: PTTK „Kraj”, wyd.1, dodr., 317, [3] s. : il. ; 21 cm
Miejsce wydania: Warszawa, 1989

Orawą… Podhalem… Spiszem… : gawęda krajoznawcza
Autor : Jerzy Młodziejowski
Wydawnictwo : „Sport i Turystyka”, druk : Drukarnia Wydawnicza : Kraków, wyd. I, 245, [3]., [16] s. tabl. kolor. : il., 1 faks., fot., nuty, portr. ; 25 cm
Miejsce wydania : Warszawa, 1983

Styl zakopiański i zakopiańszczyzna
Autor : Barbara Tondos
Wydawnictwo : Wrocław : Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 223 s. : il., portr. ; 24 cm., bibliogr. s. 207-215, ISBN 83-04-04505-2, (Seria : Nasze Pamiątki i Krajobrazy)
Miejsce wydania : Wrocław, 2004

Zakopane od A do Z
Autor: Lidia Długołęcka-Pinkwart, Maciej Pinkwart
Wydawnictwo: Wydawnictwo Sport i Turystyka, 378, [2] s. : il. ; 20 cm
Miejsce wydania: Warszawa, 1994

Zakopane : przewodnik historyczny
Autor: Lidia Długołęcka, Maciej Pinkwart
Wydawnictwo: PTTK „Kraj”, 319, [1] s. : il. ; 21 cm + 1 k. mapa złoż.
Miejsce wydania: Warszawa, 1988

Szlak Architektury Drewnianej : Małopolska

Autor : Bartłomiej Cisowski, Marta Duda ; współpr. Paulina Wawrzak ; konsult. merytor. Tadeusz Śledzikowski ; red. map Aurelia Hołubowska
Wydawnictwo : Kraków : Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego. Departament Edukacji i Kultury. Zespół ds. Turystyki, – 295 s. : il., mapy ; 24 cm., ISBN 83-89283-52-2
Miejsce wydania : Kraków, 2005

Dane teleadresowe:

adres: Droga do Rojów 6, Zakopane

gmina: Zakopane

powiat: tatrzański

GPS: N: 49° 17' 31", E: 19° 56' 9"

gospodarz: Muzeum Tatrzańskie im. Dra Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem

www: http://www.muzeumtatrzanskie.pl

e-mail: [email protected]

telefon: 18 201 22 94

Obiekty w pobliżu:

(najedź kursorem myszy na zdjęcie, aby uaktywnić strzałki nawigacyjne)