Muzeum Pienińskie im. Józefa Szalaya w Szczawnicy
Znana ze swych uzdrowiskowych walorów, leżąca u stóp Pienin Szczawnica zawdzięcza częściowo swoją sławę węgierskiemu rodowi Szalayów. Kiedy w 1828 r. miasteczko znalazło się w ich rękach, Józef Szalay, wykorzystując miejscowe źródła, urządził tutaj kurort w „szwajcarskim stylu”. W swoim testamencie przekazał Szczawnicę Akademii Umiejętności, która w 1909 r. sprzedała ją hrabiemu Stadnickiemu z Nawojowej. Szczawnica stała się modnym kurortem w latach międzywojennych i po II wojnie światowej, kiedy bywali tu m.in. prof. Juliusz Kleiner, Ada Sari czy Sława Przybylska.
Przybyły w 1919 r. do szczawnickiego uzdrowiska malarz i etnograf Konstanty Kietlicz-Rayski, podobnie jak wielu bywających tutaj artystów, widział konieczność ratowania ginącej już wówczas kultury górali pienińskich. Jako pierwszy podjął próbę zorganizowania przeznaczonego na ten cel muzeum. Do współpracy włączył się pisarz Jan Wiktor. Jednak pomimo wielu starań do lat 50. XX w. nie udało się utworzyć muzeum pienińskiego.
Dopiero w 1957 r., po pierwszym zebraniu Pienińskiego Oddziału Towarzystwa Miłośników Kultury i Sztuki Góralskiej, grupa zainteresowanych tych pomysłem górali szczawnickich zaczęła gromadzić eksponaty do przyszłego muzeum. Dwa lata później dyrekcja Uzdrowiska Szczawnica przekazała na zbiory trzy sale w XIX-wiecznym Dworcu Gościnnym. Uroczystego otwarcia Muzeum dokonano w maju 1959 r.
Trzy lata później modrzewiowy budynek Dworca spłonął, a uratowane zbiory umieszczono w willi „Pałac”. W lipcu 1972 r. nastąpiło ponowne otwarcie Muzeum Pienińskiego. Dziesięć lat później Muzeum nadano imię Józefa Szalaya i włączono je do Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu.
Muzeum Pienińskie mieści się w zachodniej pierzei placu J. Dietla i zajmuje pierwsze piętro XIX-wiecznej willi „Pałac”, która do 1939 r. funkcjonowała jako hotel. W dziale etnograficznym prezentowana jest regionalna architektura i wyposażenie wnętrz dawnych domów góralskich. Pokazane są tutaj także stroje górali szczawnickich. Pośród różnych eksponatów w części dotyczącej sztuki ludowej najbardziej interesujące są malowane godła domów, które niegdyś wisiały na nich zamiast numerów. W dziale historycznym prezentowane są dzieje Szczawnicy oraz sylwetki związanych z nią osób, m.in. pokój poświęcony Janowi Wiktorowi, pisarzowi, publicyście i malarzowi, który wytrwale dążył do utworzenia muzeum.
Tekst: B. Sanocka (2008)
Szlak Architektury Drewnianej – Małopolska
Autor : oprac. tekstów Bartłomiej Cisowski et al.
Wydawnictwo : Wyd. 2. – Kraków : Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego. Departament Promocji i Turystyki. Zespół ds. Turystyki, – 333, [5] s. : il. ; 23 cm., ISBN 978-83-60538-61-6
Miejsce wydania : Kraków, 2010
Do uzdrowisk małopolskich po zdrowie, urodę, kondycję i relaks
Autor : teksty : Renata Laskowska, konsultacja merytoryczna : Stowarzyszenie Gmin Uzdrowiskowych RP
Wydawnictwo : Stowarzyszenie Gmin Uzdrowiskowych RP : Krynica Zdrój, realizacja : GOS Polska Sp. z o. o. : Szczecin; -198, il.; 21 cm., teksty w jęz. pol,. ang., ros., niem.; publikacja współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013
Miejsce wydania : [Krynica, Szczecin], [?]
Pieniny i ziemia sądecka
Autor : Jan Wiktor
Wydawnictwo : Kraków : Wydawnictwo Literackie, 386, [2] s. : fot., il. ; 26 cm + wkładka, indeks
Miejsce wydania : Kraków, 1958
Pieniny i ziemia sądecka
Autor : Jan Wiktor
Wydawnictwo : Kraków : Wydawnictwo Literackie, – 536, [2] s. : fot. ; 21 cm
Miejsce wydania : Kraków, 1956
Pieniny i ziemia sądecka
Autor : Jan Wiktor
Wydawnictwo : Kraków : Wydawnictwo Literackie, – wyd. 3 uzup. – 475, [1] s. : il. ; 26 cm
Miejsce wydania : Kraków, 1965
Dolina Dunajca : przewodnik
Autor : Lesław Bochenek
Wydawnictwo : Krajowa Agencja Wydawnicza, 119 [1] s. ; 22 cm
Miejsce wydania : Kraków, 1987
Szlak Architektury Drewnianej : mapa : 1 : 200 000
Autor: tekst na podst.: Szlak Architektury Drewnianej / T. Śledzikowski/
Wydawnictwo: Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego. Departament Środowiska i Rozwoju Wsi
Miejsce wydania: Kraków, 2004
Wersja cyfrowa publikacji:
Krajobraz kulturowy Polski : Województwo Małopolskie
Red.: Janusz Bogdanowski
Wydawnictwo : Stowarzyszenie „Kultura i Natura” im. Jana Gwalberta Pawlikowskiego, Wydawnictwo VADEMECUM, druk: Drukarnia Skleniarz, 240 s., [8] s. tabl., [1] k. mapa luz. : il. ; 23 cm. – (Biblioteka Stowarzyszenia „Kultura i Natura” ; t. 1)
Miejsce wydania : Kraków, Warszawa, 2001
W Muzeum Pienińskim w Szczawnicy
Autor: Kazimierz Stachanowski
Publikowany: Gazeta Krakowska, nr 55, R. 1973, s. 6
Dietetyka czyli ogólne prawidła zachowania się przy piciu wód lekarskich i żętycy, tudzież przy używaniu kąpiel ciepłych i zimnych oraz kąpiel morskich
Autor: Onufry Trembecki
Wydawnictwo: w drukarni c. k. Uniwersytetu Jagiellońskiego
Miejsce wydania: Kraków, 1862
Szczawnica: zakład Zdrojowo– kąpielowy, klimatyczny, żętyczny i kumysowy z siedmiu zdrojami szczawy sodowo– solnej i sodowo– żelazistej i ruch w tymże w r. 1883
Autor: Onufry Trembecki
Wydawnictwo: w Drukarni Uniwersytetu Jagiellońskiego
Miejsce wydania: Kraków, 1884
Sprawozdanie o ruchu i postoju zakładów leczniczych w Szczawnicy w roku 1876, przez Dra Onufrego Trembeckiego, lekarza zdrojowego
Autor: Onufry Trembecki
Wydawnictwo: w Drukarni Uniwersytetu Jagiellońskiego
Miejsce wydania: Kraków, 1877
Szczawnica
Autor: Tadeusz M. Trajdos
Publikowany: Spotkania z Zabytkami, 1983, nr 1, s. 23-27
Szczawnica ma znowu muzeum
Autor: Kazimierz Stachanowski
Publikowany: Gazeta Krakowska, nr 171, R. 1972, s. 6
Szczawnickie zdroje
Autor: Paweł Kukliński
Wydawnictwo: Podhalańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk w Nowym Targu
Miejsce wydania: Nowy Targ, 2001
Powstanie i rozwój uzdrowiska w Szczawnicy
Autor: Bogusław Krasnowolski
Publikowany: Materiały i Sprawozdania konserwatorskie województwa krakowskiego, wyd. Wojewódzki Konserwator Zabytków. Zespół Dokumentacji Zabytków, Kraków, 1971, s. 273-295
Muzeum Pienińskie im. Józefa Szalaya w Szczawnicy. Przewodnik
Autor: Jolanta Jarocka-Bieniek
Wydawnictwo: Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu
Miejsce wydania: Nowy Sącz, 1999
Sprawozdanie o rozbiorze chemicznym źródła na Miedziusiu w Szczawnicy świeżo dokonanym przez Bronisława Radziszewskiego
Autor: (Onufry Trembecki)
Wydawnictwo: Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego
Miejsce wydania: Kraków, 1880
hasło: Szczawnica
Publikowany: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, T. 11, wyd. z zasiłku kasy pomocy dla osób pracujących na polu naukowem imienia D-ra Mianowskiego, (przedruk), Warszawa, 1890, s. 822 – 825
Wersja cyfrowa publikacji
U życiodajnych zdrojów…
Autor: Teresa Bielawska
Wydawnictwo: nakładem autora
Miejsce wydania: Warszawa, 1996
Szczawnica. Zakład Kąpielowo– zdrojowy i ruch jego w r. 1882 [oraz] Szczawnica. Zakład zdrojowo– kąpielowy i ruch w r. 1883–1884
Autor: (Onufry) Trembecki
Wydawnictwo: w drukarni Uniwersyteckiej
Miejsce wydania: Kraków, (1883)
Szczawnica. Zdrojowisko i stacya klimatyczna. Ocenienie jej środków lekarskich i urządzeń oraz podręcznik dla dla chorych tamże się udających
Autor: Józef Kołączkowski
Wydawnictwo: nakładem autora, w drukarni A. Koziańskiego
Miejsce wydania: Kraków, 1883
Wersja cyfrowa publikacji
Szczawnica. Zdrojowisko i stacya klimatyczna w Galicji. Przewodnik dla lekarzy i podręcznik dla chorych
Autor: Józef Kołączkowski
Wydawnictwo: Druk. A. Koziański, wyd. 2 poprawione
Miejsce wydania: Kraków, 1888
Ilustrowany przewodnik w podróży do Szczawnicy
Autor: Michał Zieleniewski
Wydawnictwo: Kraków, Druk. „Czasu”, 1869, Krynica, Warszawa, w Drukarni S. Ungra, 1861
Muzeum Pienińskie im. Józefa Szalaya w Szczawnicy. Przewodnik
Autor: Jolanta Jarocka-Bieniek
Wydawnictwo: Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu
Miejsce wydania: Nowy Sącz, 1999
Sprawozdanie o zdrojach leczniczych w Szczawnicy w r. 1867
Autor: Onufry Trembecki
Wydawnictwo: w Drukarni Uniwersytetu Jagiellońskiego
Miejsce wydania: Kraków, 1868
Przewodnik do zdrojów lekarskich w Szczawnicy, z mapą, przez Dra Onufrego Trembeckiego, Lekarza zdrojowego
Autor: Onufry Trembecki
Wydawnictwo: w Drukarni c. k. Uniwersytetu Jagiellońskiego
Miejsce wydania: Kraków, 1861
Ikonografia miast województwa krakowskiego w krakowskich zbiorach graficznych
Autor: Zbigniew Beiersdorf
Publikowany: Materiały i Sprawozdania Konserwatorskie Województwa Krakowskiego, red. Marian Kornecki, współpraca Maria Majka, wyd. Wojewódzki Konserwator Zabytków. Zespół Dokumentacji Zabytków, Wydział Kultury Prezydium WRN, Kraków, 1970, s. 111-213
Uzdrowiska karpackie. Informator dla Kuracjuszy i Turystów
Autor: Zygmunt Kruczek, Agnieszka Weseli
Wydawnictwo: Krajowa Agencja Wydawnicza
Miejsce wydania: Kraków, 1987
Uzdrowiska polskie
Autor: W. Przywieczerski
Wydawnictwo: Związek Uzdrowisk Polskich
Miejsce wydania: Bydgoszcz, [b.d.]
Katalog zabytków sztuki w Polsce : T. 1: Województwo Krakowskie, [1] Tekst, [2] Ilustracje
Red. : Jerzy Szablowski
Wydawnictwo : Państwowy Instytut Sztuki. Dział Inwentaryzacji Zabytków
Miejsce wydania : Warszawa, 1953
Przewodnik po muzeach i zbiorach w Polsce
Autor : Stanisław Lorentz
Wydawnictwo : Warszawa : Wydawnictwo „Interpress”, wyd. 3 uzup., 520, [4] s., [132] s. tabl. (w tym 60 s. kolor.), 1 k. mapa kolor. : il., fot., pl., portr. ; 23 cm
Miejsce wydania : Warszawa, 1982
gmina: Szczawnica
powiat: nowotarski
(najedź kursorem myszy na zdjęcie, aby uaktywnić strzałki nawigacyjne)