Muzeum Pożarnictwa w Alwerni
Pierwsze pisemne wzmianki pochodzą z 1778 r., kiedy to król Stanisław August nadał Alwerni przywilej odbywania dwunastu targów w roku. Prawa miejskie Alwernia otrzymała dopiero w 1903 r. i choć utraciła je po trzydziestu latach, w 1993 r. znów stała się miastem.
W tym niewielkim miasteczku, między klasztorem a pięknym, ocienionym dębami rynkiem, znajduje się niezwykłe miejsce. Jest to Muzeum Pożarnictwa. Założył je w 1953 r. późniejszy jego długoletni kustosz, Zbigniew Gęsikowski. Od pół wieku prowadzą je i utrzymują społecznie pracujący członkowie Ochotniczej Straży Pożarnej. Zgromadzono w nim prawie 25 000 eksponatów archiwalnych i ponad 300 technicznych, sięgających XIX w. Zbiory te powstały przy współpracy wielu ochotniczych straży pożarnych z terenu Małopolski: z Chrzanowa, Trzebini, Grójca, Rudni, Zalesia, Muszyny, Jordanowa, Tarnowa, a nawet z odległego Poznania i Lwowa.
Muzeum Pożarnictwa w Alwerni jest najstarszym tego typu muzeum w Polsce. Powstało, istnieje i rozwija się dzięki grupie pasjonatów, którzy gromadzą i konserwują unikalne zabytki związane z pożarnictwem. Prezentowana jest w nim ponadstuletnia historia straży pożarnych, głównie z terenu Małopolski i Podkarpacia. Zbiory są wyeksponowane w dużej wiacie oraz kilku pomieszczeniach remizy strażackiej. Można tutaj zobaczyć austriackie i pruskie wozy konne z sikawkami z początku XX w., angielskie motopompy, samochody strażackie z lat 40. i 50. XX w. Ozdobą kolekcji jest mercedes z 1912 r. oraz fiat z 1936 r., a za konserwację strażackiego mercedesa z 1926 r. strażacy zostali odznaczeni w 1999 r. „Sybillą” – nagrodą Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Oprócz kolekcji wozów konnych i samochodów pożarniczych w Muzeum można obejrzeć zbiór medali i odznaczeń, pamiątkowych plakietek i fotografii, a także związane tematycznie z działalnością straży pożarnej zbiory filumenistyczne i filatelistyczne oraz liczne dokumenty i publikacje. Zgromadzono też gaśnice, toporki i hełmy oraz sztandary z przełomu XIX i XX w.
Tekst: B. Sanocka (2008)
Małopolskie Muzeum Pożarnictwa w Alwerni im. mjr poż. mgr inż. Zbigniewa Gęsikowskiego
Autor: Beata Kucharczyk
Wydawnictwo: Urząd Miejski w Alwerni, Małopolskie Muzeum Pożarnictwa w Alwerni, ulotka, il. barwne
Miejsce wydania: Alwernia, [n.s.]
Ziemia Chrzanowska : mapa turystyczna : skala mapy : 1 : 25 000, plany miast 1 : 10 000
Wydawnictwo : Wydawnictwo COMPASS, nr kat. 80/2004
Miejsce wydania : Kraków, 2004
Gmina Alwernia : mapa turystyczna : skala 1 : 30 000 : Plan Alwerni w skali 1 : 12 500 : Szlaki turystyczne piesze i rowerowe : GPS
Wydawnictwo : Wydawnictwo COMPASS, Urząd Miejski w Alwerni nr kat. 1 – 07 – 225, wyd. II
Miejsce wydania : [n.s.]
Powiat chrzanowski : Alwernia, Babice, Chrzanów, Libiąż, Alwernia : mapa turystyczna, skala 1 : 30 000
Wydawnictwo : Kraków : COMPASS : na zlecenie Wydziału Promocji i Funduszy Pozabudżetowych Starostwa Powiatowego w Chrzanowie, wyd. I, nr kat. 1-08-258
Miejsce wydania : Kraków, 2008
Więcej niż Jura : przewodnik po ziemi chrzanowskiej
Autor : Piotr Grzegorzek
Wydawnictwo : Amistad Sp. z .o. – Program PolskaTurystyczna.pl, wyd. 2, 128 s., [8] s. tabl. fot. kolor. : fot., mapy, pl., rys. ; 18 cm (Przewodnik Turystyczny)
Miejsce wydania : Kraków, 2008
Ziemia chrzanowska na rowerze i pieszo : przewodnik turystyczny
Red.: Dariusz Faustmann, tekst, opisy tras : Dorota Trzmielewska, Agata Kapłon
Wydawnictwo : Wydawnictwo Compass, wyd. I, – 96 s. : fot. kolor., mapy rozkł., pl. ; 22 cm
Miejsce wydania : Kraków, 2010
Krajobraz kulturowy Polski : Województwo Małopolskie
Red.: Janusz Bogdanowski
Wydawnictwo : Stowarzyszenie „Kultura i Natura” im. Jana Gwalberta Pawlikowskiego, Wydawnictwo VADEMECUM, druk: Drukarnia Skleniarz, 240 s., [8] s. tabl., [1] k. mapa luz. : il. ; 23 cm. – (Biblioteka Stowarzyszenia „Kultura i Natura” ; t. 1)
Miejsce wydania : Kraków, Warszawa, 2001
Alwernia [folder]
Autor: Beata Kucharczyk
Wydawnictwo: Urząd Miejski w Alwerni, 15, [3] s. : il., mapy, fot.kolor ; 28 cm
Miejsce wydania: Alwernia, [2009]
Przewodnik po mieście Alwerni i okolicy
Autor: Jan Samek
Wydawnictwo: Calvarianum
Miejsce wydania: Kalwaria Zebrzydowska, 1995
35-lecie Muzeum Pożarnictwa w Alwerni
Autor: Jan Racut
Publikowany: Alchemik, R. 1988, nr 5 , s. 7
Wersja cyfrowa publikacji
Muzeum Pożarnictwa w Alwerni 1953 – 2005 : zarys monograficzny
Autor: Jan Racut
Wydawnictwo: Alwernia : Ochotnicza Straż Pożarna OSP: Muzeum Pożarnictwa w Alwerni, – 80 s. : fot. ; 23 cm
Miejsce wydania: Alwernia, 2005
O mercedesie i miłośnikach pożarnictwa
Autor: Jan Racut
Publikowany: Alchemik, nr 3, R. 2003, s. 6
Żył z pasją: w 10. rocznicę śmierci Zbigniewa Gęsikowskiego
Autor: Jan Racut
Publikowany: Alchemik, R. 2003, nr 1, s. 7
Nie mieścił się w ramach przeciętności
Autor: Zbigniew Klatka, Jan Racut
Publikowany: Alchemik, R. 1993, nr 1, s. 1
Dzieje Ochotniczej Straży Pożarnej w Alwerni 1895-2005: zarys monograficzny
Autor: Zbigniew Klatka
Wydawnictwo: OSP w Alwerni
Miejsce wydania: Alwernia, 2005
Z okazji Dnia Strażaka
Autor: Zbigniew Gęsikowski
Publikowany: Alchemik, R. 1983, nr 5, s. 7
Małopolskie Muzeum Pożarnictwa w Alwerni
Autor: Łukasz Dulowski
Publikowany: Przełom , nr 17, R. 2004
Sztandarowy zabytek muzeum
Autor: Łukasz Dulowski
Publikowany: Przełom, nr 50, R. 2009, s. 12
Wkrótce z prawdziwego zdarzenia: Małopolskie Muzeum Pożarnictwa w Alwerni
Autor: (Bea)
Publikowany: Alchemik , nr 7, R. 2002 , s. 1, 3
Leksykon miast województwa małopolskiego
Autor : Paweł Kutaś, Jerzy Leśniak
Wydawnictwo : PROMO. – 235 s. : il. kolor. ; 30 cm
Miejsce wydania : Kraków, 2007
Powiat chrzanowski : Alwernia, Babice, Chrzanów, Libiąż, Trzebinia
Autor : Julita Kośka (oprac. tekstu), Przemysław Jaśko (tłum.)
Wydawnictwo : Lisiny : Wydawnictwo Julita : na zlec. Wydziału Promocji i Funduszy Pozabudżetowych Starostwa Powiatowego w Chrzanowie, 73, [2] s. : il. kolor. ; 17 cm, teksty w jęz. pol. i ang. tł. z pol.
Miejsce wydania : Śliwice, Chrzanów, 2007
adres: ul. Korycińskiego 10, Alwernia
gmina: Alwernia
powiat: chrzanowski
GPS: N: 50° 4' 10", E: 19° 32' 12"
gospodarz: Ochotnicza Straż Pożarna w Alwerni
www: http://www.ospalwernia.cba.pl/muzeum.html
e-mail: brak
telefon: 12 283 17 50
- Kościół i klasztor pw. Stygmatów św. Franciszka z Asyżu oo. Bernardynów w Alwerni
- Nadwiślański Park Etnograficzny w Wygiełzowie
- Ceramika w Łysej Górze (k. Tarnowa)
- Zabytkowa zabudowa rynku w Alwerni
- Ceramika w Łysej Górze (k. Tarnowa)
- Zagroda ze Staniątek w Nadwiślańskim Parku Etnograficznym w Wygiełzowie
- Pałac w Paszkówce
- Pałac Starzeńskich w Płazie
- Droga żelazna nr 103 – stacja w Regulicach