Zespół albertyński na Kalatówkach w Zakopanem

W Dolinie Bystrej, między Kuźnicami a Kalatówkami, mieści się kompleks klasztorno-muzealny prowadzony przez siostry albertynki. Wyżej, na zboczach Krokwi, znajduje się pustelnia braci albertynów. Oba miejsca są związane z postacią św. Alberta Chmielowskiego. Adam Hilary Chmielowski (1845-1916), znany pod imieniem św. brata Alberta, był nie tylko społecznikiem, ale i malarzem. Został beatyfikowany w 1983 r., a sześć lat później kanonizowany przez papieża Jana Pawła II.

Założone przez św. brata Alberta Zgromadzenie Braci III Zakonu św. Franciszka z Asyżu Posługujących Ubogim zwane jest popularnie albertynami. Jako zgromadzenie laickie, zostało zatwierdzone przez arcybiskupa krakowskiego w 1928 r.

Kiedy pod koniec XIX w. brat Albert przyjechał po raz pierwszy do Zakopanego, by odwiedzić swego przyjaciela Stanisława Witkiewicza, zachwycony pięknem tatrzańskich krajobrazów postanowił wybudować tutaj pustelnię z kaplicą. Pomysł ten stał się realny, gdy grunt na ten cel ofiarował Władysław hr. Zamoyski. Wybrano miejsce przy ścieżce na Polanę Kalatówki. Budowę rozpoczęto w 1898 r. według projektu Stanisława Witkiewicza i jeszcze w tym samym roku dokonano poświęcenia klasztoru i kaplicy. W 1901 r. wzniesiona została mała pustelnia, w której zamieszkał brat Albert. Rok później bracia wybudowali na pobliskiej Śpiącej Górce drewniany klasztor, a ten przy drodze na Kalatówki oddali ss. albertynkom.

Klasztor sióstr albertynek został wzniesiony na wysokiej, kamiennej podmurówce z drewnianych bali i nakryty półszczytowymi, gontowymi dachami. Do klasztoru przylega kaplica pw. Świętego Krzyża, o planie zbliżonym do kwadratu. Jej wnętrze podzielono na dwie części: w jednej mieści się prezbiterium oddzielone od nawy balustradą, a w drugiej chór zakonny, otwarty trzema oknami do wnętrza kaplicy.

W przyklasztornym, górskim ogrodzie znajduje się niewielka pustelnia z 1901 r. Zamieszkiwał w niej św. brat Albert, a obecnie stworzono tutaj niewielkie muzeum poświęcone jego osobie i działalności.

Zbudowana w 1902 r. przez braci albertynów kaplica i niewielki klasztor były drewniane. W 1977 r. pustelnia wraz z kaplicą doszczętnie spłonęły. Zostały odbudowane w tym samym miejscu: wzniesione z kamienia klasztor i kaplica, przekryte półszczytowymi dachami krytymi gontem, nawiązują do tradycji stylu zakopiańskiego.

Tekst: B. Sanocka (2008)

Zakopane i okolice
Autor : Ewa Stadtmüller, Anna Chachulska ; [il. Andrzej Kłapyta, Kazimierz Wasilewski]
Wydawnictwo : Kraków : Księgarnia Wydawnictwo Skrzat Stanisław Porębski, 2008. – 173, [7] s. : il. (gł. kolor.) ; 22×25 cm + Sprawdź co zapamiętałeś – krzyżówki do spacerów : [12] s. ; 19×20 cm. , (Seria : Skrzat Poznaje Świat)
Miejsce wydania : Kraków, 2008

Zakopane : przewodnik historyczny
Autor: Lidia Długołęcka – Pinkwart, Maciej Pinkwart
Wydawnictwo: PTTK „Kraj”, wyd. 2 popr., rozsz. i uzup., 319, [1] s., [1] k. mapa złoż. kolor. : faks., fot., portr. ; 21 cm
Miejsce wydania: Warszawa, 1994

Zakopane : przewodnik historyczny
Autor: Lidia Długołęcka, Maciej Pinkwart
Wydawnictwo: PTTK „Kraj”, wyd.1, dodr., 317, [3] s. : il. ; 21 cm
Miejsce wydania: Warszawa, 1989

Zakopane od A do Z
Autor: Lidia Długołęcka-Pinkwart, Maciej Pinkwart
Wydawnictwo: Wydawnictwo Sport i Turystyka, 378, [2] s. : il. ; 20 cm
Miejsce wydania: Warszawa, 1994

Zakopane : przewodnik historyczny
Autor: Lidia Długołęcka, Maciej Pinkwart
Wydawnictwo: PTTK „Kraj”, 319, [1] s. : il. ; 21 cm + 1 k. mapa złoż.
Miejsce wydania: Warszawa, 1988

Zabytkowe kościoły Tatr, Podhala, Orawy, Spisza
Autor: Tadeusz Swat, Mieczysław Szczepański
Wydawnictwo: Wydawnictwo „Ornament”
Miejsce wydania: Warszawa, 1997

Kościoły drewniane Karpat i Podkarpacia : przewodnik
Autor : Magdalena i Artur Michniewscy, Marta Duda, Sebastian Wypych
Wydawnictwo : Pruszków : „Rewasz” ; Białystok : „Orthodruk”, – 240 s., [32] s. tabl. kolor. : il., mapy ; 17 cm., ISBN 83-85557-88-3, („Rewasz”) ISBN 83-85368-79-5
Miejsce wydania : Pruszków, Białystok, 2001

Katalog zabytków sztuki w Polsce : T. 1: Województwo Krakowskie, [1] Tekst, [2] Ilustracje
Red. : Jerzy Szablowski
Wydawnictwo : Państwowy Instytut Sztuki. Dział Inwentaryzacji Zabytków
Miejsce wydania : Warszawa, 1953

Zabytki architektury i budownictwa w Polsce, z. 7: Województwo Krakowskie
Autor: Marian Kornecki, Andrzej Fischinger, Lepiarczyk Józef, Tadeusz Chrzanowski
Wydawnictwo: Ministerstwo Kultury i Sztuki, Zarząd Muzeów i Ochrony Zabytków, Ośrodek Dokumentacji Zabytków, PWN
Miejsce wydania: Warszawa, 1971

Dane teleadresowe:

adres: Polana Kalatówki (administracyjnie należąca do Zakopanego)

gmina: Zakopane

powiat: tatrzański

GPS: N: 49° 15' 48", E: 19° 58' 27"

gospodarz: Zgromadzenie Albertynów i Albertynek

www: http://www.albertynki.pl/kalatowki.phphttp://www.albertyni.opoka.org.pl/kalatowki.htmlhttp://www.albertyni.opoka.org.pl/kalatowki.html")

e-mail: [email protected], [email protected], [email protected], [email protected]

telefon: 12 413 55 99, 12 627 67 80, 12 627 67 90

Obiekty w pobliżu: