Przeskocz do treści

Zespół miejski i kościół i klasztor oo. Reformatów w Bieczu

Położony na wzgórzu nad rzeką Ropą Biecz wywodzi swą nazwę – jak głosi legenda – od zbója Becza. Pod koniec XII w. istniał tu zapewne gród kasztelański, a od 1243 r. w dokumentach wymieniani są bieccy kasztelanowie. Na początku XIV w. miasto należało do biskupa Jana Muskaty; później wchodziło w skład dóbr królewskich i do czasu rozbiorów było siedzibą starostwa grodowego.

ZESPÓŁ MIEJSKI I KOŚCIÓŁ I KLASZTOR OO. REFORMATÓW W BIECZU, fot. M. Klag (MIK 2000) CC BY SA 3.0
ZESPÓŁ MIEJSKI I KOŚCIÓŁ I KLASZTOR OO. REFORMATÓW W BIECZU, fot. M. Klag (MIK 2000) CC BY SA 3.0

Przez Biecz przebiegał szlak handlowy łączący Polskę z Węgrami, a w XV-XVII w. miasto było znanym ośrodkiem handlu i rzemiosła. Widok Biecza został umieszczony w słynnym dziele J. Brauna i F. Hogenberga przedstawiającym najważniejsze i najpiękniejsze miasta ówczesnej Europy (1617), co świadczy o randze, jaką wówczas posiadał.

Biecz był obwarowany murami, z których przetrwał do dzisiaj fragment z dzwonnicą obronną z XVI w. Miasto zachowało także dawny układ urbanistyczny z prostokątnym rynkiem, na którym stoi ratusz – jeden z najcenniejszych w Małopolsce. Ratusz z wieżą zbudowano prawdopodobnie w XV w., jako gotycki. Po zawaleniu się wieży w 1569 r. wzniesiono nową i przy tej okazji przebudowano ratusz. Istniejąca do dzisiaj wieża, odnowiona w latach 1999-2000, jest dziełem Jeremiasza Kwajera. Sgraffitową dekorację wykonał Sebastian Wcisło. Na wschodniej ścianie wieży ratusza zachowała się tarcza XVI-wiecznego zegara z 24-godzinnym podziałem. Część ratusza, którą rozebrano w XIX w., została zaznaczona obrysem na nawierzchni rynku.

Wąskie uliczki Biecza są zabudowane malowniczymi piętrowymi i parterowymi domami. Wśród nich warto odwiedzić dom, w którym urodził się biskup i kronikarz Marcin Kromer (obecnie Muzeum Ziemi Bieckiej) oraz Dom z basztą (drugi z obiektów Muzeum).

Znajdujący się w zachodniej części miasteczka kościół farny pw. Bożego Ciała z początku XVI w. jest wspaniałą, późnogotycką świątynią. Wewnątrz można podziwiać misternie wykonane sklepienie sieciowe w nawie oraz sklepienie kryształowe w prezbiterium, a także późnorenesansowe, polichromowane stalle i XVI-wieczny ołtarz główny.

Na sąsiadującym od wschodu z bieckim rynkiem wzgórzu wznosi się kościół i klasztor Franciszkanów, zwanych dawniej reformatami. Osiedlili się oni w Bieczu w 1624 r. Zbudowany przez nich kościół pw. św. Anny oraz klasztor mają barokowe, lecz proste formy, o skromnej dekoracji.

Szlak Architektury Drewnianej – Małopolska
Autor : oprac. tekstów Bartłomiej Cisowski et al.
Wydawnictwo : Wyd. 2. – Kraków : Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego. Departament Promocji i Turystyki. Zespół ds. Turystyki, – 333, [5] s. : il. ; 23 cm., ISBN 978-83-60538-61-6
Miejsce wydania : Kraków,  2010

Inwentaryzacya zabytków Galicyi zachodniej. Powiat gorlicki
Autor : Stanisław Tomkowicz                                                                                      Publikowany : Teka Grona Konserwatorów Galicyi Zachodniej. T. 1 / [przedm. Maryan Sokołowski]. – Kraków : nakł. Grona Konserwatorów Galicyi Zachodniej, 1900 (Kraków : Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego pod zarządem J. Filipowskiego). – XV, 557, [2] s., [7] k. tabl. : il. ; 32 cm, s. 167 – 319

Gorlicka ósemka : przewodnik
Autor : Andrzej Piecuch
Wydawnictwo : Nowy Sącz : „Wydawnictwo Fundacja”, – 104 s. : il. (w tym kolor.) ; 21 cm
Miejsce wydania : Nowy Sącz, [2005]

Gorlicka ósemka : przewodnik
Autor : Andrzej Piecuch
Wydawnictwo : Nowy Sącz : Wydawnictwo i Drukarnia Nova Sandec ; Gorlice : Wydział Promocji i Rozwoju Gospodarczego Urzędu Miejskiego w Gorlicach, wyd. 2 rozsz., 156 s. : il. kolor. ; 21 cm, bibliogr. s. 154 – 155
Miejsce wydania : Gorlice, 2009

Materyały do historyi miasta Biecza (1361-1632)
Autor: Franciszek Bujak
Wydawnictwo: nakładem Akademii Umiejętności G. Gebethner i Sp. w Krakowie – Gebethner i Wolff w Warszawie, wydawnictwo Komisyi do badania historyi sztuki w Polsce Akademii Umiejętności, 302 s.
Miejsce wydania: Kraków, 1914
Wersja cyfrowa publikacji   

Krajobraz kulturowy Polski : Województwo Małopolskie
Red.: Janusz Bogdanowski
Wydawnictwo : Stowarzyszenie „Kultura i Natura” im. Jana Gwalberta Pawlikowskiego, Wydawnictwo VADEMECUM, druk: Drukarnia Skleniarz, 240 s., [8] s. tabl., [1] k. mapa luz. : il. ; 23 cm. – (Biblioteka Stowarzyszenia „Kultura i Natura” ; t. 1)
Miejsce wydania : Kraków, Warszawa, 2001

Sztuka Krakowa
Autor : Tadeusz Dobrowolski
Wydawnictwo : Wydawnictwo Literackie, wyd. V, (red.) Władysław Leśniewski
Miejsce wydania : Kraków, 1978

Biecz: miasto i gmina. Zarys historyczno- krajoznawczy
Autor: Tadeusz Ślawski
Wydawnictwo: Towarzystwo Kulturalne Biecza i Regionu im. bpa Marcina Kromera
Miejsce wydania: Biecz, 2003

Z zagadnień konserwatorskich Biecza i najbliższej okolicy

Autor: Tadeusz Ślawski
Publikowany: Teka Konserwatorska, R. 1982, t. 1, s. 34-82

Biecz: przewodnik
Autor: Tadeusz Ślawski
Wydawnictwo: Towarzystwo Kulturalne Biecza i Regionu im. bpa Marcina Kromera
Miejsce wydania: Biecz, 2001

Ratusz królewskiego miasta Biecza: siedziba władz samorządowych na przestrzeni dziejów
Autor: Tadeusz Ślawski
Wydawnictwo: Towarzystwo Kulturalne Miasta Biecza i Regionu im. bpa M. Kromera
Miejsce wydania: Biecz, 2000

Biecz: szkice historyczne
Autor: Tadeusz Ślawski
Wydawnictwo: Towarzystwo Kulturalne Miasta Biecza i regionu im. bpa M. Kromera
Miejsce wydania: Biecz, 2002

Biecz: album
Autor: Tadeusz Ślawski
Wydawnictwo: Towarzystwo Kulturalne Miasta Biecza i Regionu im. bpa M. Kromera
Miejsce wydania: Biecz, 2001

Biecz: zarys historyczno-krajoznawczy
Autor: Tadeusz Ślawski
Wydawnictwo: Haberek i Ska
Miejsce wydania: Biecz, 1996

Legendy i opowieści bieckie
Autor: Gabriela Ślawska
Wydawnictwo: Mała Poligrafia Redemptorystów
Miejsce wydania: Biecz-Tuchów, 2000

Związki z Bieczem św. Jadwigi Królowej
Autor: Gabriela Ślawska
Wydawnictwo: Parafia p.w. Bożego Ciała
Miejsce wydania: Biecz, 1998

Badania architektoniczne ratusza bieckiego
Autor: Stefan Walczy
Publikowany: (odbitka z: Sprawozdania z posiedzeń Komisji Oddziału PAN w Krakowie), Kraków, 1965

Powiat gorlicki
Autor: Stanisław Tomkowicz
Publikowany: Teka Grona Konserwatorów Galicyi Zachodniej, T. I , wyd. nakładem Grona Konserwatorów Galicyi Zachodniej, Kraków, 1900

Biécz w swoich pamiątkach
Autor: Filip Srzeniawski
Wydawnictwo: Muzeum Ziemi Bieckiej
Miejsce wydania: Biecz, 2004

Biecz w swoich pamiątkach
Autor: Filip Srzeniawski
Wydawnictwo: Towarzystwo Kulturalne Miasta Biecza i Regionu im. bpa Marcina Kromera
Miejsce wydania: Biecz, 1997

Ejże, gdzie te nasze dziedziny…
Autor: Marian Sopata
Wydawnictwo: Secesja
Miejsce wydania: Kraków, 2005

„Pasja” z Biecza. Konserwacja grupy figuralnej w kościele w Bieczu
Autor: Anna Pawlus
Publikowany: Spotkania z Zabytkami, nr 7, R. 2008, t. 32

Kościół i klasztor Franciszkanów-Reformatorów w Bieczu

Autor: Jan Pasiecznik
Wydawnictwo: Wydawnictwo Prowincji i Franciszkanów-Reformatorów
Miejsce wydania: Kraków, 1984

Katalog rękopisów Archiwum Klasztoru Ojców Reformatów w Bieczu
Autor: Lucyna Nowak
Publikowany: Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne, R. 1993, t. 62, s. 262-312

Dziennik rysunkowy Wyspiańskiego z wycieczki na Podkarpacie. Biecz i okolica
Autor: Jan Durr
Publikowany: Ziemia, R. XXV, R. 1935, z. 9, s. 191-198

Szlak Świętej Jadwigi Królowej w Bieczu
Autor: Bogusława Duda, Agnieszka Piotrowska
Wydawnictwo: Fundacja na rzecz Szpitala Ubogich im. św. Jadwigi Królowej w Bieczu, skład, druk i oprawa Poligrafii
Miejsce wydania: Biecz, 2006

Dwa inwentarze kościoła parafialnego i nieistniejącego kościoła Św. Ducha w Bieczu z w. XVII i w r. 1782
Autor: Franciszek Bujak
Publikowany: Sprawozdania Komisyi do Badania Historyi Sztuki w Polsce (Kraków), R. 1906, t. 7, s. XXIX-XLIV.

Materiały do historii miasta Biecza. Część I (1361-1574)
Autor: Franciszek Bujak
Publikowany: Sprawozdania Komisyi do Badania Historyi Sztuki w Polsce, R. 1902, t. 7, s. 291-356

Biecz: Miasto Królewskie
Autor: Wacław Bugno
Wydawnictwo: Gmina Biecz
Miejsce wydania: Biecz, 2005

Późnogotyckie rzeźby Zaśnięcia i Koronacji Matki Boskiej w ołtarzu głównym kościoła parafialnego w Bieczu
Autor: Zbigniew Bielamowicz
Publikowany: Teka Konserwatorska: Polska Południowo- Wschodnia, T. 3, red.  Barbara Tondos, wyd. Urząd Wojewódzki. Wydział Kultury i Sztuki, Biuro Inwentaryzacji Zabytków w Rzeszowie, KAW, Rzeszów, 1985, s. 9–70

Biecz i okolice
Autor: Artur Bata
Wydawnictwo: Roksana
Miejsce wydania: Krosno, 1999

Kto chce niech wierzy- hejnalista spadł z wieży: melodia z tekstem sensacyjnym
Publikowany: Gazeta Krakowska”, 2005, R. 57, nr 184, (9. 08), dod. „Gazeta Gorlicka”, nr 32, s. VII

Klasztor zabytkiem: dziewięć lat owocnych prac
Autor: Beata Kosińska
Publikowany: „Gazeta Krakowska”, 2005, R. 57, nr 142, (21. 06), dod. „Gazeta Gorlicka”, nr 25, s. 3

Kościoły warowne
Autor: Janusz Miniewicz
Publikowany: „Poznaj swój kraj”, R. 27, 1984, nr 8

Miasto Biecz: bibliografia
Red.: Iwona Górny
Wydawnictwo: Wojewódzka Biblioteka Publiczna
Miejsce wydania: Kraków, 2001

Katalog rękopisów Archiwum Klasztoru Ojców Reformatów w Bieczu
Autor: Lucyna Nowak
Publikowany: Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne , R. 1993, t. 62, s. 262-312

Druki w języku polskim w XVI-XVIII wieku w bibliotece klasztornej oo. Franciszkanów-Reformatów w Bieczu
Autor: Jadwiga Nowak
Wydawnictwo: Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Katedra Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej (praca mgr.)
Miejsce wydania: Kraków, 1985

Cztery późnogotyckie rzeźby w ołtarzu głównym kościoła parafialnego w Bieczu
Autor: Zbigniew Bielamowicz
Publikowany: Teka Konserwatorska: Polska Południowo-Wschodnia, T. 3, red. Barbara Tondos, wyd. Urząd Wojewódzki. Wydział Kultury i Sztuki, Biuro Inwentaryzacji Zabytków w Rzeszowie, Wydawca: KAW, Rzeszów, 1985, s. 136–150

Studia i materiały do dziejów kościoła św. Anny i klasztoru Franciszkanów OFM w Bieczu 1982-2005
Red.: o. Samuel Bommersbach, Marta Bartuś, konsultacja historyczna o. Anzelm J. Szteinke
Wydawnictwo: druk: Dan-Lex
Miejsce wydania: Biecz, 2005

Tu była stolica: rozmowa z lokalnym historykiem dr Tadeuszem Ślawskim
Publikowany: Gazeta Krakowska, nr 152, R. 2004, s. 7

Biecz. Studia historyczne
Red.: Roman Kaleta
Wydawnictwo: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Towarzystwo Przyjaciół Nauki i Sztuki w Rzeszowie
Miejsce wydania: Wrocław, 1963

Zamki w dziejach Polski i Słowacji: między Wisłą a Hornadem. Cz. 2, Od roku 1500 do 1771
Autor: Krzysztof Moskal
Wydawnictwo: Fundacja
Miejsce wydania: Nowy Sącz, 2005

Malarstwo tablicowe w Małopolsce
Autor: Jerzy Gadomski
Publikowany: Malarstwo gotyckie w Polsce. Synteza, T. II, cz. 3 Dziejów Sztuki Polskiej, red. Adam S. Labuda, Krystyna Secomska, wyd. Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, Wydawnictwo DiG, Warszawa, 2004, s. 251-305

Pomniki sztuki w Polsce, T.1 : Małopolska
Autor :  Zygmunt Jerzy  Łoziński
Wydawnictwo : Arkady- XXVII, 489 s., 3 mapy luz. : fot., pl., rys. ; 20 cm
Miejsce wydania : Warszawa, 1985

Malarstwo gotyckie w Polsce. Katalog zabytków, T. 2, cz. 3 Dziejów Sztuki Polskiej
Red.: Adam S. Labuda, Krystyna Secomska
Wydawnictwo: Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, Wydawnictwo DiG
Miejsce wydania: Warszawa, 2004

Miejskie mury obronne w państwie polskim do początków XV wieku
Autor: Jarosław Widawski
Wydawnictwo: Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej
Miejsce wydania: Warszawa, 1973

Rozwój urbanizacji Małopolski XIII-XVI w., województwo krakowskie: powiaty południowe
Autor: Feliks Kiryk
Wydawnictwo: Wydawnictwo Naukowe WSP (Prace Monograficzne WSP w Krakowie)
Miejsce wydania: Kraków, 1985

Zamki i obiekty warowne ziemi krakowskiej
Autor: Agnieszka Sypek, Robert Sypek
Wydawnictwo: Almapress
Miejsce wydania: Warszawa, 2004

Zamki w dziejach Polski i Słowacji. Między Wisłą a Hornadem. cz.I: Od czasów najdawniejszych do 1500 r.
Autor: Krzysztof Moskal
Wydawnictwo: Fundacja
Miejsce wydania: Nowy Sącz, 2004

Zamki w Polsce
Autor: Bohdan Guerquin
Wydawnictwo: Arkady
Miejsce wydania: Warszawa, 1974

Sztuka w Polsce Piastów i Jagiellonów. Zarys dziejów
Autor: Tadeusz Chrzanowski
Wydawnictwo: Wydawnictwo Naukowe PWN
Miejsce wydania: Warszawa, 1993

Leksykon miast województwa małopolskiego
Autor : Paweł Kutaś,  Jerzy Leśniak
Wydawnictwo :  PROMO. – 235 s. : il. kolor. ; 30 cm
Miejsce wydania : Kraków, 2007

Sztuka Ziemi Krakowskiej
Autor : Tadeusz Chrzanowski, Marian Kornecki
Wydawnictwo : Wydawnictwo Literackie, 743, [1] s. : il. ; 25 cm
Miejsce wydania : Kraków, 1982

Starożytna Polska pod względem historycznym, jeograficznym i statystycznym, T. II
Autor: Michał Baliński, Tymoteusz Lipiński
Wydawnictwo: Nakładem i Drukiem S. Orgelbranda Synów
Miejsce wydania: Warszawa, 1885

Dane teleadresowe:

adres: ul. Kazimierza Wielkiego 2, Biecz

gmina: Biecz

powiat: gorlicki

GPS: N: 49° 43' 54", E: 21° 15' 21"

gospodarz: Zakon OO. Franciszkanów (Reformatów)

www: http://www.ofm.krakow.pl/cms/index.php?page=biecz

e-mail: [email protected]

telefon: 13 447 10 57, 13 447 18 45

Obiekty w pobliżu:
Dwór w Modlnicy (najedź kursorem myszy na zdjęcie, aby uaktywnić strzałki nawigacyjne)