Przeskocz do treści
18–19 MAJA
25–26 MAJA

Kościół św. Małgorzaty w Dębnie

Dębno, położone kilka kilometrów od Brzeska, znane jest głównie dzięki gotycko-renesansowej rezydencji obronnej. Niedaleko, nieco powyżej zamku wznosi się kamienny gotycki kościół. Obie budowle są położone na wzniesieniu, w otoczeniu drzew, a wiedzie do nich aleja wysadzana drzewami.

KOŚCIÓŁ ŚW. MAŁGORZATY W DĘBNIE, fot. M. Klag (MIK, 2007) CC BY SA 3.0
KOŚCIÓŁ ŚW. MAŁGORZATY W DĘBNIE, fot. M. Klag (MIK, 2007) CC BY SA 3.0

Parafia dębińska pojawia się po raz pierwszy w dokumentach z lat 1326-1327. Drewniany kościół parafialny pw. św. Małgorzaty wzmiankowany jest półtora stulecia później. Nowa, murowana świątynia powstała zapewne po 1470 r., z fundacji kasztelana krakowskiego, Jakuba z Odrowążów, do którego wówczas należały dobra dębińskie. Budowę kościoła dokończył spadkobierca Jakuba, również Jakub, zwany Szczekockim. Świątynię pw. św. Trójcy konsekrowano w 1504 r., lecz już przed 1618 r. zmieniono wezwanie kościoła na starsze: św. Małgorzaty.

Gruntowną renowację kościoła przeprowadzono w latach 1899-1903 pod kierunkiem Zygmunta Hendla. Wymurowano wówczas ceglane szczyty i pokryto kościół dachówką, zamontowano nowe kamienne gzymsy, rozbudowano zakrystię oraz przekryto nawę nowym stropem.

Kościół zbudowano z kamienia jako budowlę jednonawową, z prostokątnym prezbiterium od wschodu i wieżą po stronie zachodniej oraz zakrystią przy ścianie północnej prezbiterium. Wejście do wnętrza prowadzi przez znajdującą się po południowej stronie nawy kruchtę, z kamiennym, schodkowym portalem ozdobionym herbem Odrowąż. Ściany kościoła są wzmocnione kamiennymi przyporami. Dach świątyni pokrywa dachówka, wieżę zaś, w dolnej części kamienną, z drewnianą izbicą pokryto gontem. Portale wejściowe i obramienia okien, jak również detale rzeźbiarskie są wykute z kamienia.

We wnętrzu zwraca uwagę duży, barwny witraż we wschodniej ścianie prezbiterium. Sprowadzony z Wiednia w 1903 r. przedstawia patronkę kościoła – św. Małgorzatę. Ściany wnętrza zdobi polichromia zaprojektowana przez konserwatora i malarza Józefa Dutkiewicza, wykonana w 1957 r. Są tutaj sceny z Męki Pańskiej, epizody z życia św. Małgorzaty oraz postacie biblijnych proroków. Ołtarz główny stanowi tryptyk z obrazem Trójcy Świętej w części środkowej i grupami śpiewających aniołów na skrzydłach. Na obrazie środkowym przedstawiono fundatorów tryptyku: Jakuba Szczekockiego z żoną Barbarą i dziećmi. Oryginał, z którego zachowała się tylko środkowa część, przechowywany jest w Muzeum Narodowym w Krakowie.

Tekst: B. Sanocka (2008)

The church of St. Margaret in Dębno, near Tarnów : IX Małopolska Cultural Heritage Days 26 – 27 May 2007

Autor : tekst : Barbara Sanocka, tłum.: Joanna Rumińska, Bartłomiej Pietrzyk
Wydawnictwo : Kraków : Małopolski Instytut Kultury w Krakowie, oprac. graficzne Marcin Klag;  DTP : Agata Dębicka, – 4, il.
Miejsce wydania : Kraków, 2007

Dębno : Szlakiem dębińskiej architektury, śladami Świętych, szlakiem przodków – (Pierścień św. Kingi)
Autor : opracowanie trasy Julita Kwaśniak, projekt graficzny  Rafał Sosin
Wydawnictwo : Kraków : Małopolski Instytut Kultury, składanka towarzysząca projektowi „Pierścień Świętej Kingi” : organizator MIK, partnerzy : Muzeum Okręgowe w Tarnowie – Oddział Zamek w Dębnie, Urząd Gminy Dębno, Drużyna Rycerska Jakuba Odrowąża
Miejsce wydania : Kraków, 2008

Dębno – niezwykła wieś : W 735 rocznicę istnienia (1274 – 2009)
Autor : Lidia Luchter – Krupińska
Wydawnictwo : Dębno : Urząd Gminy Dębno, – 47 s. : il. kolor. ; 16×23 cm., bibliografia  s. 44.
Miejsce wydania : Dębno, 2009

Dębno 1923 r. : artystyczny przystanek młodych malarzy krakowskich na drodze do sławy
Autor : Lidia Luchter – Krupińska
Wydawnictwo : Brzesko : Starostwo Powiatu Brzeskiego : Urząd Gminy w Dębnie : Muzeum Okręgowe w Tarnowie, – 84 s. : il. (w tym kolor.) ; 21 cm
Miejsce wydania : Brzesko, 2008

Powiat Brzeski
Autor : oprac. Mirosław Kowalski
Wydawnictwo :  skład, łamanie i druk : Drukarnia Milenium w Dębicy,  zdjęcia : Mirosław Kowalski oraz z Archiwum  Starostwa Powiatowego w Brzesku i samorządów gminnych powiatu brzeskiego, ryciny Andrzej B. Krupiński, wprowadzenie : Starosta brzeski, burmistrzowie i wójtowie powiatu brzeskiego, reklama i  promocja : Bogumiła Stroińska, Anna Struzik, [Folder Brzeski], streszcz. w jęz. angielskim – 34, il., 29 cm
Miejsce wydania : Dębica, [2007]

: Akwarele Andrzeja B. Krupińskiego
Autor : rysunki i teksty dr Andrzej Krupiński
Wydawnictwo : Wola Dębińska : Urząd Gminy Dębno, wydanie pierwsze, opracowanie i redakcja wydania : GAMAR s.c. A. Pulit, G. Pulit, tekst :  – 36 s., 29 k. luzem : akwarele, 29 cm, copyright by Urząd Gminy Dębno,
Miejsce wydania : Dębno, 2008

Brzesko i okolice. Przewodnik turystyczny
Autor: tekst i zdjęcia Paweł Bielak
Wydawnictwo: Wydawnictwo Progress. projekt Maciej Własnowolski, skład: Anita Własnowolska – Bielak, druk: drukarnia Skleniarz: Kraków, publikacja została wydana pod patronatem Starostwa Brzeskiego oraz Wójta Gminy Borzęcin, 204 s. [4 nlb], il. kolor.: zdj.
Miejsce wydania: Kraków, 2011

Krajobraz kulturowy Polski : Województwo Małopolskie
Red.: Janusz Bogdanowski
Wydawnictwo : Stowarzyszenie „Kultura i Natura” im. Jana Gwalberta Pawlikowskiego, Wydawnictwo VADEMECUM, druk: Drukarnia Skleniarz, 240 s., [8] s. tabl., [1] k. mapa luz. : il. ; 23 cm. – (Biblioteka Stowarzyszenia „Kultura i Natura” ; t. 1)
Miejsce wydania : Kraków, Warszawa, 2001

Dębno. Przewodnik
Autor: Lidia Luchter-Krupińska
Wydawnictwo: Muzeum Okręgowe w Tarnowie
Miejsce wydania: Tarnów, 2006

Budowle sakralne Dębna
Autor: Lidia Luchter-Krupińska
Wydawnictwo: Muzeum Okręgowe w Tarnowie
Miejsce wydania: Brzesko, 2004

Kalendarium wsi Dębno: wydawnictwo upamiętniające obchody 670-lecia wsi Dębno oraz 630 rocznicę przeniesienia jej na prawo niemieckie: 1317-1987
Autor: Lidia Luchter-Krupińska
Wydawnictwo: Muzeum Okręgowe w Tarnowie, Oficyna Tarnowska
Miejsce wydania: Tarnów, 1987

Architektura gotycka w Polsce
Red.: Teresa Mroczko, Marian Arszyński
Wydawnictwo: Instytut Sztuki PAN
Miejsce wydania: Warszawa, 1995

Zabytki na trasach turystycznych województwa krakowskiego
Red. : Janusz Smólski
Wydawnictwo : Krajowa Agencja Wydawnicza RSW „Prasa – Książka – Ruch”, [120] s., [1] k. tabl. złoż : fot., il., mapa ; 30 cm
Miejsce wydania : Kraków, 1975

Atlas zabytków architektury w Polsce
Autor: Jerzy Zygmunt Łoziński, Adam Miłobędzki
Wydawnictwo: „Polonia”
Miejsce wydania: Warszawa, 1967

Malarstwo tablicowe w Małopolsce
Autor: Jerzy Gadomski
Publikowany: Malarstwo gotyckie w Polsce. Synteza, T. II, cz. 3 Dziejów Sztuki Polskiej, red. Adam S. Labuda, Krystyna Secomska, wyd. Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, Wydawnictwo DiG, Warszawa, 2004, s. 251-305

Katalog zabytków sztuki w Polsce : T. 1: Województwo Krakowskie, [1] Tekst, [2] Ilustracje
Red. : Jerzy Szablowski
Wydawnictwo : Państwowy Instytut Sztuki. Dział Inwentaryzacji Zabytków
Miejsce wydania : Warszawa, 1953

Sztuka w Polsce Piastów i Jagiellonów. Zarys dziejów
Autor: Tadeusz Chrzanowski
Wydawnictwo: Wydawnictwo Naukowe PWN
Miejsce wydania: Warszawa, 1993

Dane teleadresowe:

adres: Dębno 1

gmina: Dębno

powiat: brzeski

GPS: GPS N: 49° 57' 50", E: 20° 42' 58"

gospodarz: Parafia św. Małgorzaty w Dębnie

www: http://www.parafiadebno.cba.pl/index.php

telefon: 14 665 87 72

Obiekty w pobliżu:
Dwór w Modlnicy (najedź kursorem myszy na zdjęcie, aby uaktywnić strzałki nawigacyjne)