Krakowska cerkiew swoim wyglądem zewnętrznym w niczym nie przypomina klasycznej świątyni prawosławnej. Wkomponowana w jedną z pierzei ulicy Szpitalnej, o tym, że jest budynkiem sakralnym, informuje tylko za sprawą zawieszonej na froncie kamienicy niewielkiej ikony z wizerunkiem Bogurodzicy, którą chroni zadaszenie zwieńczone niewielką cebulastą kopułą. Mijamy ją na co dzień w pośpiechu. A przecież kryje fascynujące wnętrze. Przeprowadzony tu remont konserwatorski ujawnił, że w kamienicy zachowały się fragmenty renesansowych malowideł.

Przez krótki czas, na przełomie XIX i XX wieku, mieściło się tu żydowskie Towarzystwo Dobrej Dążności, potem od 1932 roku żydowski dom modlitwy, który działał do 1939 roku. Po dewastacji synagogi przez hitlerowców, miejsce zamieniono na skład mebli. Wówczas zainteresowała się nim parafia prawosławna, którą Niemcy wyeksmitowali tymczasem z koszar przy placu Na Groblach.

Miejsce w 1940 roku zaadoptowano na cerkiew prawosławną. W latach siedemdziesiątych prof. Jerzy Nowosielski zaprojektował dla swojej parafii niektóre elementy wyposażenia. Później trafił tu także odrzucony przez parafię prawosławną w Orzeszkowej ikonostas autorstwa tego znakomitego i często niełatwego w odbiorze artysty, który dziś możemy podziwiać w sali refektarzowej – także zaprojektowanej przez Nowosielskiego – znajdującej się nad przestrzenią cerkiewną.

Przy Szpitalnej 24 zbiega się wiele wątków, tradycyjne malarstwo cerkiewne oraz dawne historyczne wyposażenie koegzystuje z nowoczesnym malarstwem Jerzego Nowosielskiego i współczesnymi witrażami. Zatrzymajmy się tam! Pomyślmy, że w tym miejscu czas płynie nieco inaczej i to pod wieloma względami. Przecież także rachubę czasu Kościoły prawosławny i rzymskokatolicki odmierzają za pomocą innych kalendarzy…

Zapraszamy 16 i 17 maja.

CERKIEW PRAWOSŁAWNA PW. ZAŚNIĘCIA NMP W KRAKOWIE, fot. J. Nowostawska-Gyalókay (MIK, 2015) CC BY SA 3.0