Spacer Trzy wieże – relacja
W sobotę 18 kwietnia 2015 roku, w Międzynarodowy Dzień Ochrony Zabytków, spacerem Trzy wieże zainaugurowaliśmy XVII edycję Małopolskich Dni Dziedzictwa Kulturowego. Temat i trasa spaceru, przygotowane wspólnie z pomysłodawczynią Katarzyną Winiarczyk z Muzeum Historycznego Miasta Krakowa, wiodły przez miejsca, które dla odmierzania czasu w Krakowie zasłużyły się w sposób szczególny.
Uczestnicy, podzieleni na dwie grupy, swe spotkanie z krakowskimi zegarami miejskimi rozpoczęli jednak od przeprowadzenia wyjątkowego eksperymentu, polegającego na nadaniu sygnału czasu z dachu dawnego Obserwatorium Astronomicznego przy ulicy Kopernika 27 w kierunku wyższej wieży kościoła Mariackiego. Podczas przeprowadzonego doświadczenia okazało się, że obecnie, tak jak 177 lat temu, da się przy pomocy chorągwi oznajmić hejnaliście moment nadejścia godziny 11.00. Z tą tylko różnicą, że w 1838 roku sygnalizowano hejnaliście godzinę 12.00…
Naszym przewodnikiem po „centrum dowodzenia czasem”, czyli dawnym Obserwatorium Astronomicznym, był Piotr Pieczara ze Stacji Naukowo-Badawczej Zakładu Klimatologii UJ w Ogrodzie Botanicznym, związany z tym miejscem od ponad 40 lat.
Po przeprowadzeniu udanego eksperymentu rozpoczęliśmy zdobywanie tytułowych wież. W świat wieżowych mechanizmów zegarowych wprowadziła nas Katarzyna Winiarczyk. Na szczycie 70-metrowej wieży ratuszowej uczestnicy spaceru, oprócz panoramy miasta, mogli zobaczyć wystawę poświęconą historii odmierzania czasu w Krakowie.
Prawdziwą gratką okazała się jednak wizyta na świeżo wyremontowanej wyższej wieży kościoła Mariackiego. Tu naszym gospodarzem był hejnalista, który opowiedział o kulisach swej służby, a także odegrał na trąbce hejnał – najstarszą cykliczną audycję radiową na świecie. Śladem tej radiowej historii pozostaje pochodzący z 1927 roku mikrofon w kształcie tuby, za pośrednictwem którego po dziś dzień możemy usłyszeć hejnał transmitowany na falach Polskiego Radia.
Zmierzając na Kazimierz, obejrzeliśmy kolejne dwa zegary zlokalizowane przy ulicy Westerplatte – pocztowy i strażacki. Ostatnim przystankiem sobotniego spaceru była wieża kazimierskiego ratusza, na której znajduje się, wciąż działający, XVII-wieczny mechanizm zegarowy. Zawiłości działania tego mechanizmu wyjaśnił nam Jan Ostroga, pracownik Muzeum Etnograficznego w Krakowie, który tak jak jego ojciec Ludwik Ostroga kultywuje kolekcjonerską i konserwatorską pasję do zabytkowych zegarów. Niewygodę wspinaczki po stromych schodach w pełni zrekompensowało nam obejrzenie „zalotów” poszczególnych elementów mechanizmu tuż przed wybiciem pełnej godziny, a także wysłuchanie dźwięków melodii Płynie Wisła, płynie, wygrywanej przez karylion – zespół kilku dzwonów wieżowych uruchamianych przez ten mechanizm.
Wszystkim uczestnikom gratulujemy kondycji i dziękujemy za udział w spacerze. Serdecznie zapraszamy na kolejne spacery organizowane podczas Dni Dziedzictwa.
