Pierwszym i nietypowym ornamentem w naszym programie jest labirynt. Budowla o niezwykle skomplikowanej sieci korytarzy wiodących do centralnej części, gdzie zwykle znajdował się skarbiec czy grobowiec. Zawiły układ ścieżek miał uniemożliwić niepowołanym osobom dotarcie do serca labiryntu. Budowle tego rodzaju powstawały już w starożytności, a z czasem ta wyrafinowana forma zaczęła być wykorzystywana w matematyce, filozofii czy logice. Labirynt zaistniał również jako motyw zdobniczy w sztuce, w tym w sztuce budowania ogrodów.

W 1975 roku zabytkowy dwór z ogrodem w Lusławicach zakupił wybitny kompozytor Krzysztof Penderecki. Nie mniej niż muzyką zafascynowany architekturą i sztuką tworzenia ogrodów, zapragnął sam skomponować labirynt. Przewertował książki dotyczące sztuki ogrodowej i stworzył kolejno dwa labirynty: pierwszy złożony z 15 tysięcy grabów, dla którego jako pierwowzór posłużył plan labiryntu z trzynastowiecznej kaplicy w Genainville we Francji, drugi inspirowany włoską sztuką ogrodową.

Pełne tajemniczych odniesień labirynty świetnie dopełniają historię zakupionego przez Krzysztofa Pendereckiego miejsca. Około 1570 roku w tutejszych dobrach powstała akademia ariańska, w której małopolska młodzież pobierała nauki w duchu protestanckim. Arianie, czy też inaczej antytrynitarze – bo odrzucali dogmat o Trójcy Świętej – nazywani też braćmi polskimi stanowili najradykalniejszy odłam protestantów działających w Polsce. Jednym z przywódców braci polskich stał się uciekinier z Włoch – Faust Socyn. Po tym, jak napadnięto na niego w Krakowie i cudem uniknął śmierci, miał znaleźć schronienie w lusławickim domu Abrahama Błońskiego i nauczać w tutejszej akademii, a także drukować w istniejącym tu księgotłoku (czyli drukarni) ariańskie pisma i książki. O jego pobycie i śmierci w Lusławicach przypomina dziś symboliczne Mauzoleum, wystawione w ogrodzie w 1933 roku według projektu Adolfa Szyszko-Bohusza. 

Chodząc po arboretum, dumając przy Mauzoleum Socyna czy zwiedzając zabytkowy dom Krzysztofa Pendereckiego szukajcie odpowiedniej drogi w labiryncie własnych myśli!