Przeskocz do treści
zabytkowe sklepienie

Pałac Larischa w Krakowie

Pałac nazywany tradycyjnie mianem Larischa (czasem Larysza) od momentu budowy – a właściwie przebudowy starszych obiektów w latach 1743–1765, według planów architekta Franciszka Placidiego – zmieniał wielokrotnie zarówno właścicieli, najemców, jak i wygląd. W 1805 roku budynek zaczęły użytkować władze miejskie, które nie chciały już dłużej korzystać ze zrujnowanego ratusza na Rynku – odtąd nazywano go małym lub nowym ratuszem, albo ratuszem krakowskim przy ulicy Brackiej. W 1815 roku następny właściciel, architekt Szczepan Humbert, zmienił wygląd pałacu, dobudowując drugie piętro.

PAŁAC LARISCHA W KRAKOWIE, fot. J. Nowostawska-Gyalókay (MIK, 2013) CC BY SA 3.0
PAŁAC LARISCHA W KRAKOWIE, fot. J. Nowostawska-Gyalókay (MIK, 2013) CC BY SA 3.0

W 1850 roku Kraków spustoszył pożar, budynek poważnie ucierpiał, ówczesny, kolejny już właściciel, baron Karol Larisch, zmuszony był zlecić jego gruntowną odbudowę. Dokonał jej architekt Paweł Barański, jego dziełem jest też attyka zwieńczona terakotowymi figurkami. W latach 1854–1871 miało tu swą siedzibę Krakowskie Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych. Kiedy sąsiedni pałac Wielopolskich przestał mieścić wszystkie urzędy, część z nich postanowiono przenieść do Larischa – od 1895 roku wynajmowano go, a w 1903 roku zdecydowano się na zakup budynku. Trzy lata później kilku artystów z Towarzystwa Polska Sztuka Stosowana zaprojektowało wyposażenie wnętrz dla wprowadzającego się tu prezydenta miasta, Juliusza Lea. Po śmierci Lea w 1918 roku pałac dalej służył jako mieszkanie prezydenckie, aż do 1939 roku.

Dziś mieszczą się tu apartamenty reprezentacyjne Wydziału Prawa i Administracji UJ.

Adamczewski J., Mała encyklopedia Krakowa, Kraków 1997. Bator J., Wojna galicyjska, Kraków 2005.

Bąk-Koczarska C., Juliusz Leo – twórca Wielkiego Krakowa, Wrocław Bieniarzówna J., Małecki J.M., Dzieje Krakowa, t. 3: Kraków w latach 1796–1918, Kraków 1979.

Dąbrowski J., Historia powszechna, cz. I: Wielka Wojna 1914–1918, Warszawa 1937.

Huml I., Polska sztuka stosowana XX wieku, Warszawa 1978.

Janczykowski J., Krakowski pałac Stefana Jordana, „Rocznik Krakowski” 1986, t. LII.

Kęder I., Komorowski W., Ikonografia placu Wszystkich Świętych oraz ulic Franciszkańskiej, Poselskiej, Senackiej i Kanoniczej w Krakowie, Kraków 2007.

Kraków w czasie I wojny światowej, Materiały z sesji naukowej z okazji Dni Krakowa w roku 1988, red. J.M. Małecki, Kraków 1990.

Molnár F., Galicja 1914–1915. Zapiski korespondenta wojennego, Warszawa 2012.

Najlepszy Przyjaciel Żołnierza. Kalendarz na rok 1915, Wimperk (Winterberg, Czechy).

Polski słownik biograficzny, hasła: Władysław Długosz (t. 5, Kraków 1939–1946), Jan Goetz-Okocimski (t. 8, Kraków 1959–1960).

Rożek M., Przewodnik po zabytkach i kulturze Krakowa, Warszawa–Kraków 1993. Siedziby władz miasta Krakowa, „Krakowska Teka Konserwatorska” 2007, t. VI. Tadeusz Boy-Żeleński o Krakowie, wstęp i oprac. H. Markiewicz, Kraków 1968.

Wiśniewski M., Ludwik Wojtyczko krakowski architekt i konserwator zabytków pierwszej połowy XX wieku, Kraków 2003.

Dane teleadresowe:

gmina: Kraków

powiat: Kraków

Obiekty w pobliżu:
Dwór w Modlnicy (najedź kursorem myszy na zdjęcie, aby uaktywnić strzałki nawigacyjne)